HOMO OECONOMICUS
Homo oeconomicus (Home económico
en latín; transcrito economicus ou oeconomicus) é o concepto empregado na
escola neoclásica de economía para modelizar o comportamento humano. Esta
representación teórica comportaríase de forma racional ante estímulos
económicos sendo capaz de procesar adecuadamente a información que coñece, e
actuar en consecuencia.
Esta definición, na súa
contextualización politicamente correcta, non amosa o verdadeiro sentido da
“economía real” que xorde cada día no entorno social. Este enfoque, baseado
fundamentalmente na modelización e a abstracción matemática non recolle
factores clave que inflúen na economía dunha maneira trascendental. O abuso das
matemáticas no denominado paradigma
neoclásico, o cal se basea por outra banda no individualismo metodolóxico e o papel
dos mercados como mecanismo asignador dos recursos escasos, amosa resultados a
miúdo moi distantes da realidade.
No entorno académico os
estudantes reciben unha educación dirixida cara este enfoque o cal acaba por
alonxar aos mesmos do entorno que os rodea. No contexto económico, xorden
multitude de escolas e autores que amosan alternativas ao enfoque neoclásico,
tales como Ronald Coase e os custes de transacción, a epistemoloxía de Karl
Popper, o socialismo de Karl Marx e Enguels, ou as críticas de John Galbraith
ou Julio Segura entre unha gran multitude de enfoques e autores con críticas e
formas diversas de ver a economía.
Por todo elo, estamonos
equivocando coa forma de facer economía na actualidade? Máis que coa forma, é
recomendable basear o entorno social coa simple modelización económica?
Deberíanse ensinar “as outras formas" de economía existentes?
Co paso do tempo, vemos como unha
e outra vez estamos a cometer os mesmos erros, os cales a pesar das políticas
económicas e institucións existentes non se resolven. A gran burocracia
existente é capaz de facer fronte á crise actual? As políticas aplicadas, máis
que o debate sobre a súa validez ou non, son capaces de resolver, ou a lo menos
axudar a superar os graves problemas aos que nos enfrontamos hoxe en día?
Toda profunda recesión acaba por
crear un novo entorno socioeconómico e institucional, observaremos co paso do
tempo o novo inicio e algún día, moi probablemente, o seu novo fin....
Velaquí unha cita célebre dun dos grandes economistas clásicos:
"E PARA DICILO DUNHA VEZ
PARA SEMPRE, ADVERTIREI QUE EU ENTENDO POR ECONOMÍA POLÍTICA TODA A ECONOMÍA QUE,
DESDE W. PETTY, INVESTIGA A CONCATENACIÓN INTERNA DO RÉXIME BURGUÉS DE
PRODUCIÓN, A DIFERENZA DA ECONOMÍA VULGAR, (...) QUE POLO DEMAIS SE CONTENTA
CON SISTEMATIZAR, PEDANTIZAR E PROCLAMAR COMO VERDADES ETERNAS As IDEAS BANAIS
E ENGREÍDAS QUE OS AXENTES DO RÉXIME BURGUÉS DE PRODUCIÓN FÓRMANSE ACERCA DO
SEU MUNDO, COMO O MELLOR DOS MUNDOS POSIBLES."
KARL MARX